ნადარბაზევის ტბა

ნადარბაზევის ტბა, ან უფრო ზუსტად ნადარბაზევის წყალსაცავი, არის ხელოვნური წყალსატევი, რომელიც მდებარეობს საქართველოს შიდა ქართლის მხარეში. გორის მუნიციპალიტეტში, ის სოფელ ნადარბაზევის მახლობლად, ქალაქ გორის სამხრეთ-დასავლეთით მდებარეობს. სასოფლო-სამეურნეო რეგიონების მრავალი წყალსაცავის მსგავსად, ისიც სავარაუდოდ საბჭოთა პერიოდში აშენდა, ძირითადად წყლის მართვის მიზნებისთვის.

წყალსაცავი შეიქმნა ადგილობრივი მდინარის ან ნაკადულის დაგუბებით, სავარაუდოდ მტკვრის აუზის შენაკადის, რომელიც შიდა ქართლში მიედინება. მისი ძირითადი ფუნქცია სარწყავია, რაც უზრუნველყოფს მიმდებარე სასოფლო-სამეურნეო მიწების აუცილებელი წყლით მომარაგებას. ის ასევე კარგად არის ცნობილი ადგილობრივად, როგორც პოპულარული ადგილი სამოყვარულო თევზაობისთვის, რაც მიუთითებს, რომ ის შეიცავს მტკნარი წყლის გავრცელებულ თევზის სახეობებს, როგორიცაა კობრი.

ნადარბაზევის წყალსაცავი სავარაუდოდ მცირედან საშუალო ზომამდეა ძირითად წყალსაცავებთან შედარებით, შესაძლოა მოიცავს დაახლოებით 1.18 კვადრატულ კილომეტრს, თუმცა კონკრეტული მონაცემები მისი ზუსტი ზომების (სიღრმე, მოცულობა) შესახებ საზოგადო წყაროებში ხელმისაწვდომი არ არის. მისი სიმაღლე ზღვის დონიდან ზომიერია, დაახლოებით 856 მეტრი (დაახლ. 2808 ფუტი), რაც შეესაბამება შიდა ქართლის ვაკესა და მთისწინეთს. იკვებება დაგუბებული ნაკადულითა და ადგილობრივი ჩამონადენით, შეიცავს მტკნარ წყალს. ირიგაციაში მისი როლის გამო, წყლის დონე შეიძლება სეზონურად მერყეობდეს. მიმდებარე ლანდშაფტი, როგორც წესი, მოიცავს სასოფლო-სამეურნეო მინდვრებს, მდელოებს და შესაძლოა ტყის ან ბუჩქნარის ლაქებს.

იდენტიფიკაცია და ადგილმდებარეობა:

• სახელწოდება: ნადარბაზევის ტბა ან ნადარბაზევის წყალსაცავი.
• ადგილმდებარეობა:
  • ქვეყანა: საქართველო
  • მხარე: შიდა ქართლი
  • მუნიციპალიტეტი: გორი
  • უახლოესი მნიშვნელოვანი ორიენტირი: სოფელ ნადარბაზევთან, ქალაქ გორის სამხრეთ-დასავლეთით.
  • კოორდინატები: ზუსტი კოორდინატები საჭიროებს გადამოწმებას, მაგრამ მდებარეობს სოფელ ნადარბაზევის მახლობლად (დაახლ. 41.9° ჩ.გ., 43.9° ა.გ. მიდამოები).
• კავშირი სხვა წყლის ობიექტებთან: ხელოვნური წყალსაცავი, შექმნილი ადგილობრივი მდინარის/ნაკადულის დაგუბებით, რომელიც სავარაუდოდ საბოლოოდ მტკვრის აუზში ჩაედინება. ნაწილობრივ იკვებება ტირიფონის სარწყავი სისტემიდან გამომავალი არხით.

ფიზიკური მახასიათებლები:

• ზედაპირის ფართობი: მონაცემებით დაახლ. 1.18 კმ².
• მაქსიმალური სიღრმე: მონაცემები მიუწვდომელია; სავარაუდოდ შედარებით თავთხელი.
• საშუალო სიღრმე: მონაცემები მიუწვდომელია; მოხსენიებულია როგორც თავთხელი (მაგ., ~1.8მ ერთ წყაროში, საჭიროებს გადამოწმებას).
• მოცულობა: მონაცემები მიუწვდომელია.
• სიმაღლე ზღვის დონიდან: დაახლ. 856 მ (დაახლ. 2808 ფუტი).
• სანაპირო ზოლის სიგრძე: მონაცემები მიუწვდომელია; დამოკიდებულია წყალსაცავის ფორმასა და წყლის დონეზე.
• წყლის წყარო(ები): დაგუბებული ნაკადული/მდინარე, ადგილობრივი ჩამონადენი, ატმოსფერული ნალექები. იღებს წყალს ტირიფონის სარწყავ სისტემასთან დაკავშირებული არხიდან.
• გადინება: კონტროლირებადი გაშვება კაშხლის მეშვეობით, ძირითადად სარწყავად.
• წყლის ტიპი: მტკნარი.
• აუზის გეოლოგია: ხელოვნური აუზი, აშენებული ბუნებრივ ხეობაში შიდა ქართლის რეგიონში.

ეკოლოგიური ინფორმაცია:

• ფლორა (მცენარეულობა): მიმდებარე ტერიტორია სავარაუდოდ ხასიათდება სასოფლო-სამეურნეო მიწებით, მდელოებით, ბუჩქნარით. წყლის მცენარეულობა (ლერწამი, წყალში ჩაძირული სახეობები) გავრცელებულია წყალსაცავების თავთხელ ზონებში.
• ფაუნა (ცხოველთა სამყარო): ცნობილი სათევზაო ადგილი; სავარაუდოდ შეიცავს წყალსაცავებთან ადაპტირებულ მტკნარი წყლის გავრცელებულ თევზებს (მაგ., კობრი, კარჩხანა, შესაძლოა სხვები, პოტენციურად გამდიდრებული). იზიდავს ადგილობრივ და პოტენციურად გადამფრენ ფრინველებს. რეგიონისთვის დამახასიათებელი ამფიბიებისა და რეპტილიების ჰაბიტატი.
• ტროფიკული დონე: სავარაუდოდ მეზოტროფულიდან ევტროფულამდე, რაზეც გავლენას ახდენს სასოფლო-სამეურნეო გარემო და წყალსაცავის ბუნება.
• წყლის გამჭვირვალობა: მონაცემები მიუწვდომელია; სავარაუდოდ ცვალებადი, პოტენციურად ზომიერიდან დაბალამდე, დამოკიდებული შემოდინებასა და ბიოლოგიურ აქტივობაზე.
• წყლის ტემპერატურა: მიჰყვება რეგიონის სეზონურ ტენდენციებს; თბება ზაფხულში. ყინულის საფარი შეიძლება ნაწილობრივი ან წყვეტილი იყოს ზამთარში. ამჟამად (აპრილის ბოლოს), წყალი გრილია, მაგრამ ყინულისგან თავისუფალი.
• pH დონეები: მონაცემები მიუწვდომელია.
• გახსნილი ჟანგბადის დონეები: მონაცემები მიუწვდომელია; ცვალებადი.
• უნიკალური ეკოლოგიური მახასიათებლები: მცირე რეგიონული სარწყავი/სათევზაო წყალსაცავის ტიპიური ეკოსისტემა.
• კონსერვაციის სტატუსი: კონკრეტული კონსერვაციის სტატუსი მოსალოდნელი არ არის.
• ინვაზიური სახეობები: მონაცემები მიუწვდომელია; წყალსაცავებში გავრცელებული პრობლემა შეიძლება იყოს ინტროდუცირებული თევზის სახეობები.

ადამიანთან ურთიერთქმედება და მნიშვნელობა:

• ისტორიული მნიშვნელობა: წყალსაცავის მშენებლობა შედარებით ახალია (სავარაუდოდ საბჭოთა პერიოდი). გორის მიმდებარე რეგიონს მნიშვნელოვანი ისტორიული ღირებულება აქვს, მაგრამ ეს პირდაპირ არ უკავშირდება თავად წყალსაცავს.
• მიმდინარე გამოყენება: უპირატესად ირიგაცია ადგილობრივი სოფლის მეურნეობისთვის (წარმოადგენს ტირიფონის არხის სარწყავი ქსელის ნაწილს). პოპულარულია სამოყვარულო თევზაობისთვის. შეიძლება გამოიყენებოდეს შეზღუდული ადგილობრივი რეკრეაციისთვის (მაგ., პიკნიკები).
• გარემოსდაცვითი საკითხები: დანალექების, წყლის დონის მერყეობის, ევტროფიკაციის პოტენციალი სასოფლო-სამეურნეო ჩამონადენის (სასუქები, პესტიციდები) გამო და პოტენციური დაბინძურება ადგილობრივი წყაროებიდან.
• მართვა და კონსერვაციის მცდელობები: სავარაუდოდ იმართება საქართველოს მელიორაციის სააგენტოს ან გორის მუნიციპალიტეტის მიერ წყლის დისტრიბუციისთვის, როგორც სარწყავი სისტემის ნაწილი. შესაძლოა მოქმედებდეს თევზჭერის რეგულაციები (ნებართვები, სეზონები, ზომის ლიმიტები).
• ადგილობრივი თემები: მნიშვნელოვანი რესურსი, რომელიც სარწყავ წყალს აწვდის სოფლის მეურნეობას. პოპულარული სამოყვარულო სათევზაო ადგილი ნადარბაზევის, გორისა და მიმდებარე სოფლების მაცხოვრებლებისთვის. ადგილობრივი წყლის მართვის ინფრასტრუქტურის სასიცოცხლო ნაწილი.

საინტერესო ან უნიკალური ფაქტები:

• ხელოვნური წყალსაცავი და არა ბუნებრივი ტბა.
• მდებარეობს სოფელ ნადარბაზევთან და ქალაქ გორთან ახლოს.
• უპირატესად ემსახურება სოფლის მეურნეობის სარწყავ საჭიროებებს, დაკავშირებულია ტირიფონის სარწყავ სისტემასთან.
• კარგად ცნობილი ადგილობრივი ადგილი სამოყვარულო თევზაობისთვის.
• ხელმისაწვდომია წლის უმეტესი ნაწილის განმავლობაში.