კოდისწყაროს ტბა

კოდისწყაროს ტბა (Kodistsqaros Tba) არის სცენური მტკნარი ტბა, რომელიც მდებარეობს საქართველოს შიდა ქართლის მხარეში, ხაშურის მუნიციპალიტეტში. სოფელ კოდისწყაროს (ამჟამად მეტწილად დაცლილი) მახლობლად და სოფელ ცხრამუხადან ხელმისაწვდომი, იგი ზღვის დონიდან დაახლოებით 975 მეტრ სიმაღლეზე მდებარეობს. ეს წყნარი ტბა, რომელიც ძირითადად მიწისქვეშა წყლებით საზრდოობს, დაახლოებით 7-8 მეტრ სიღრმეს აღწევს. იგი მოქცეულია ტყით დაფარული მთებისა და ხასხასა მინდვრების ლანდშაფტში, რომელიც განსაკუთრებით ცნობილია გვირილის ყვავილობით გაზაფხულზე და ოქროსფერი შეფერილობით შემოდგომაზე. კოდისწყაროს ტბა წარმოადგენს სასიამოვნო ადგილს ადგილობრივი სარეკრეაციო აქტივობებისთვის, როგორიცაა თევზაობა და პიკნიკი. მის ბუნებრივ სილამაზეს ავსებს ახლომდებარე კულტურული ღირსშესანიშნაობები, მათ შორის ძველი ეკლესია, და იგი წარმოადგენს საწყის წერტილს ლაშქრობებისთვის ისეთი ადგილებისკენ, როგორიცაა ღორინამკალის მთა.

იდენტიფიკაცია და მდებარეობა:

• ტბის სახელი: კოდისწყაროს ტბა (Kodistsqaros Tba).
• მდებარეობა:
  • ქვეყანა/რეგიონი: საქართველო, შიდა ქართლის მხარე, ხაშურის მუნიციპალიტეტი.
  • კონკრეტული მდებარეობა: სოფლების კოდისწყაროსა და ცხრამუხას მახლობლად.
  • უახლოესი მთავარი ღირსშესანიშნაობა/არეალი: სოფელი ცხრამუხა, ქალაქი ხაშური, სურამის ციხე (ფართო რეგიონში).
  • კოორდინატები: მიახლოებითი კოორდინატები კოდისწყაროს სოფლის მიდამოებშია ხაშურის მუნიციპალიტეტში (ზოგადი მდებარეობა შესაძლოა იყოს 42.0∘ ჩ.გ., 43.6∘ ა.გ. მიდამოებში).
  • კავშირი სხვა წყლის ობიექტებთან: ძირითადად მიწისქვეშა წყლებით საზრდოობს ტბა თავის ლოკალურ წყალშემკრებში. გამდინარე წყალი ადგილობრივ სამდინარო სისტემებს უერთდება.

ფიზიკური მახასიათებლები:

• ზედაპირის ფართობი: მცირე.
• მაქსიმალური სიღრმე: დაახლოებით 7 – 8 მეტრი.
• საშუალო სიღრმე: ზომიერი მაქსიმალურ სიღრმესთან შედარებით.
• მოცულობა: მცირე.
• სიმაღლე ზღვის დონიდან: დაახლოებით 975 მეტრი.
• სანაპირო ზოლის სიგრძე: შედარებით მოკლე, შესაფერისია სანაპირო პიკნიკებისა და თევზჭერისთვის.
• წყლის წყარო(ები): უპირატესად მიწისქვეშა წყლები; ასევე საზრდოობს ნალექებითა და ადგილობრივი ჩამონადენით.
• გამდინარე(ები) (ასეთის არსებობის შემთხვევაში): გააჩნია გამდინარე ნაკადული, რომელიც ადგილობრივ ნაკადულებს უერთდება.
• წყლის ტიპი: მტკნარი.
• აუზის გეოლოგია: მდებარეობს ბუნებრივ ღრმულში შიდა ქართლის მთისწინეთის/მთიანი რელიეფის ფარგლებში.

ეკოლოგიური ინფორმაცია:

• ფლორა (მცენარეულობა): გარშემორტყმულია შერეული ტყეებითა და მინდვრებით/მდელოებით, ცნობილია ყვავილებით, მათ შორის გვირილით გაზაფხულზე. ტბაში არსებობს ზომიერი ტბის პირობებთან ადაპტირებული წყლის მცენარეულობა.
• ფაუნა (ცხოველთა სამყარო): ბინადრობს თევზის პოპულაციები, რაც მას სარეკრეაციო თევზჭერისთვის შესაფერისს ხდის. გვხვდება ამფიბიები, რეპტილიები და წყლის უხერხემლოები. მიმდებარე ტყეები და მინდვრები რეგიონული ფრინველებისა და ძუძუმწოვრების საცხოვრებელია.
• ტროფიკული დონე: მეზოტროფული (ზომიერად საკვები ნივთიერებებით მდიდარი).
• წყლის გამჭვირვალობა: ზოგადად სუფთა, ექვემდებარება სეზონურ ცვლილებებს.
• წყლის ტემპერატურა: იცვლება სეზონურად; თბება ზაფხულში, იყინება ზამთარში.
• pH დონე: ნეიტრალურთან ახლოს.
• გახსნილი ჟანგბადის დონე: საკმარისია თევზის პოპულაციების არსებობისთვის.
• უნიკალური ეკოლოგიური მახასიათებლები: მიწისქვეშა წყლებით საზრდოობს ტბა, რომელიც უზრუნველყოფს წყლის ჰაბიტატს შიდა ქართლის შერეული ტყისა და მდელოს ლანდშაფტში.
• კონსერვაციული სტატუსი: სპეციფიკური მაღალი დონის კონსერვაციული სტატუსი, როგორც წესი, არ არის ნახსენები. დაცულია ზოგადი გარემოსდაცვითი კანონებით. ფასდება როგორც ადგილობრივი ბუნებრივი აქტივი.
• ინვაზიური სახეობები: კონკრეტული ინფორმაცია მიუწვდომელია.

ადამიანის ურთიერთქმედება და მნიშვნელობა:

• ისტორიული მნიშვნელობა: მდებარეობს ისტორიული სოფლის, კოდისწყაროს, და ძველი ღვთისმშობლის მიძინების ეკლესიის მახლობლად, რაც მიუთითებს მიმდებარე ტერიტორიაზე ადამიანის ხანგრძლივ ყოფნაზე.
• მიმდინარე გამოყენება: სარეკრეაციო თევზაობა, პიკნიკები, ადგილობრივი რეკრეაცია, ბუნებაზე დაკვირვება. წარმოადგენს საწყის წერტილს ადგილობრივი ლაშქრობებისთვის (მაგ., ღორინამკალის მთისკენ).
• გარემოსდაცვითი საკითხები: პოტენციური ზემოქმედება ადგილობრივი სარეკრეაციო გამოყენებისგან (ნარჩენები) არასათანადო მართვის შემთხვევაში. წყლის ხარისხზე შესაძლოა გავლენა იქონიოს მიმდებარე ტერიტორიაზე მიწათსარგებლობის ცვლილებებმა. მგრძნობიარეა მიწისქვეშა წყლების დონის ცვლილებების მიმართ.
• მართვა და კონსერვაციული ძალისხმევა: ექცევა ადგილობრივი მუნიციპალური გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის ქვეშ.
• ადგილობრივი თემები: წარმოადგენს სარეკრეაციო რესურსს ცხრამუხისა და ახლომდებარე დასახლებების მაცხოვრებლებისთვის. ხელს უწყობს ხაშურის მუნიციპალიტეტის ლანდშაფტის ბუნებრივ მიმზიდველობას.

საინტერესო ან უნიკალური ფაქტები:

• კოდისწყაროს ტბა ძირითადად მიწისქვეშა წყლის წყაროებით საზრდოობს.
• ტბის მიმდებარე ტერიტორია ცნობილია ველური ყვავილების, განსაკუთრებით გვირილის, თვალწარმტაცი მინდვრებით გაზაფხულზე.
• გთავაზობთ ხელმისაწვდომ ბუნებაში დასვენებას (თევზაობა, პიკნიკები, ლაშქრობა) ხაშურთან ახლოს მდებარე მთავარ სატრანსპორტო მარშრუტებთან შედარებით ახლოს.
• ძველი ეკლესია ტბის ბუნებრივ გარემოს კულტურულ ინტერესს მატებს.