ახ.წ. 435–447: მეფე, რომელმაც ტახტი ლეგენდას მოუმზადა

მეფე მირდატ V-ს ჰქონდა პატივი — და ტვირთი — ყოფილიყო საქართველოს უდიდესი გმირის, ვახტანგ გორგასლის მამა. მაგრამ მირდატი თავადაც მნიშვნელოვანი მმართველი იყო. მისი 12-წლიანი მეფობა იყო სასოწარკვეთილი დიპლომატიური ბრძოლა სამეფოს გადასარჩენად, მაშინ როცა კავკასიას სასანიანთა მარყუჟი უჭერდა.

435 წლისთვის სპარსეთი დომინირებდა. რომი სუსტი იყო. მირდატ V არჩევანის წინაშე იდგა: თვითმკვლელი ომი თუ დროის მოგება. მან დროის მოგება არჩია, რადგან იცოდა, რომ მისი ვაჟი, პატარა უფლისწული ვახტანგი, დღითიდღე ძლიერდებოდა.

სპარსული ხარკი

ქართული მატიანეები გულწრფელად აღწერენ მირდატის მდგომარეობას. ის იძულებული იყო მძიმე ხარკი გადაეხადა სპარსეთის შაჰისთვის. მას მოუწია სამეფოს გარკვეულ ნაწილებში ცეცხლთაყვანისმცემლების დაბრუნება დაეშვა. ეს დამამცირებელი პერიოდი იყო, მაგრამ მირდატმა ის სტრატეგიულად გამოიყენა. შაჰის ოქროთი დაშოშმინებით მან ხალხს მშვიდობა უყიდა.

მან ეს მშვიდობა ქრისტიანული ეკლესიის ჩუმად გასაძლიერებლად გამოიყენა. მან ცოლად შეირთო ღვთისმოსავი დედოფალი საგდუხტი (გაქრისტიანებული სპარსი), რომელმაც გადამწყვეტი როლი ითამაშა მათი შვილის, ვახტანგის ქრისტიანული რწმენით აღზრდაში.

მამის მემკვიდრეობა

მირდატი გარდაიცვალა, როცა ვახტანგი მხოლოდ 7 წლის ბიჭი იყო. მან დატოვა სამეფო, რომელიც ტექნიკურად სპარსეთის ვასალი იყო, მაგრამ სულიერად დამოუკიდებელი და ასაფეთქებლად მზადმყოფი. მისი უდიდესი მიღწევა არ ყოფილა შენობა ან ბრძოლა, არამედ იმ მემკვიდრის აღზრდა და დაცვა, რომელმაც საბოლოოდ სპარსული ჯაჭვები დაამსხვრია. მირდატ V არის ის ჩუმი ფესვი, რომლისგანაც გორგასლის ძლევამოსილი მუხა გაიზარდა.