ახ.წ. 534–547: მეფობა ლაზიკის ომის ჩრდილში
მეფე ბაკურ II იბერიის (ქართლის) ტახტზე ახ.წ. 534 წელს ავიდა და მემკვიდრეობით მიიღო სამეფო, რომელიც ძირეულად იყო შეცვლილი. მამამისმა, დაჩიმ, დედაქალაქი თბილისში გადაიტანა და სასანიანთა იმპერიასთან მყიფე მშვიდობა დაამყარა. ბაკურის ამოცანა ამ მშვიდობის შენარჩუნება იყო, მაგრამ მას კავკასიის ისტორიის ერთ-ერთ ყველაზე არასტაბილურ პერიოდში — ლაზიკის ომის დროს მოუწია მეფობა.
თუმცა მისი მეფობა ხშირად იჩრდილება მისი პაპის (ვახტანგ გორგასალი) და მამის კოლოსალური ფიგურებით, ბაკურ II სტაბილიზატორი იყო. ის იყო ხოსროიანი მეფე, რომელსაც ესმოდა, რომ მისი ხალხის გადარჩენა შეუმჩნევლობაში იყო. სანამ რომის იმპერია (იუსტინიანე დიდის მეთაურობით) და სპარსეთის იმპერია (ხოსრო I ანუშივანის მეთაურობით) დასავლეთ საქართველოში (ლაზიკაში) ერთმანეთს ანადგურებდნენ, ბაკურ II-მ მოახერხა აღმოსავლეთ საქართველოს (იბერიის) გადარჩენა ცეცხლისგან.
გეოპოლიტიკური მარწუხები
ბაკურ II-ის მეფობა დაემთხვა 532 წლის „საუკუნო ზავს“ რომსა და სპარსეთს შორის, რომელიც 541 წლისთვის სასტიკ ომში გადაიზარდა. იბერია მყარად იყო სპარსეთის გავლენის სფეროში. სასანიანი შაჰები იბერიის მეფეს უკვე აღარ აღიქვამდნენ სუვერენულ პარტნიორად, არამედ როგორც განდიდებულ გუბერნატორს (ვალის).
ბაკურ II-ს დამამცირებელ რეალობასთან გამკლავება უწევდა: თბილისში ისხდნენ სპარსი მარზპანები (ნაცვლები), რომლებიც ხშირად მეფეზე მეტ ძალაუფლებას ფლობდნენ. ბაკურის სტრატეგიული პასიური წინააღმდეგობა იყო — ქრისტიანული ეკლესიისა და ფეოდალური დიდებულების გაძლიერება, რათა უზრუნველეყო, რომ თუნდაც სპარსელებს ეკონტროლებინათ პოლიტიკა, მათ ვერ გაეკონტროლებინათ კულტურა.
ქრისტიანობის გავრცელება
ომის წარმოების უნარმოკლებული ბაკური სულებისთვის იბრძოდა. მან გააგრძელა მამის სამშენებლო პროექტები და ახალ დედაქალაქში, თბილისში, ეკლესია-მონასტრების გაფართოებას მფარველობდა. სწორედ მის დროს დაიწყო ქართული ეკლესიის საეკლესიო სტრუქტურის გამყარება, რომელიც მოქმედებდა როგორც „სახელმწიფო სახელმწიფოში“ და რომელმაც მოგვიანებით მონარქიის გაუქმებასაც გაუძლო.
ბაკურ II გარდაიცვალა 547 წელს და თავის ვაჟს, ფარსმან V-ს დაუტოვა სამეფო, რომელიც მთელი იყო, მაგრამ უფსკრულის პირას იდგა.
0 Comment