ახ.წ. 561 – უცნობია: სიმშვიდე ქარიშხლის წინ
მეფე ფარსმან VI ტახტზე ახ.წ. 561 წელს ავიდა, ზუსტად იმ წელს, როცა რომისა და სპარსეთის იმპერიებმა „ორმოცდაათწლიანი ზავის“ ხელშეკრულებას მოაწერეს ხელი. დიდი სახელმწიფოებისთვის ეს შვება იყო. იბერიისთვის კი ეს სასიკვდილო განაჩენი აღმოჩნდა.
ხელშეკრულებამ გაამყარა სტატუს-კვო: ლაზიკა (დასავლეთი) რომს ეკუთვნოდა, იბერია (აღმოსავლეთი) — სპარსეთს. ფარსმან VI მართავდა ქვეყანას, რომელიც საერთაშორისო თანამეგობრობამ ოფიციალურად დათმო. რომაული ლეგიონები დასახმარებლად აღარ მოდიოდნენ. მეფე მარტო დარჩა თავის ბატონებთან.
უჩინარი მეფე
ისტორიული ჩანაწერები ფარსმან VI-ზე მწირია და ეს სიჩუმე ბევრ რამეზე მეტყველებს. სავარაუდოდ, სპარსულმა ადმინისტრაციამ მას ყველანაირი მნიშვნელოვანი სამხედრო და დიპლომატიური ძალაუფლება ჩამოართვა. მან შეინარჩუნა სამეფო ტიტული და გარკვეული გადასახადების აკრეფის უფლება, მაგრამ რეალური გადაწყვეტილებები ქტესიფონში მიიღებოდა.
მისი მეფობა წარმოადგენს ხოსროიანთა მონარქიის ფინალურ ფაზას — „მოჩვენებით სუვერენიტეტს“. თუმცა, თავად ფაქტი, რომ ტიტული „იბერიის მეფე“ არსებობას განაგრძობდა, ჯიუტ გამძლეობაზე მიუთითებს. ფარსმან VI-მ შეინარჩუნა სამეფო კარი, სამეფო რიტუალები და უზრუნველყო, რომ ეკლესია დარჩენილიყო ერის სულიერ ცენტრად, მაშინაც კი, როცა პოლიტიკური ცენტრი სპარსი გუბერნატორის ხელში გადადიოდა.
აჯანყების თესლი
სანამ ფარსმან VI უძლური იყო, ქართველ დიდებულებში (ერისთავებში) უკმაყოფილება იზრდებოდა. მძიმე სპარსულმა გადასახადებმა და ზოროასტრული წესების თავსმოხვევამ ვითარება აადუღა. ფარსმან VI-ის უმოქმედობამ სავარაუდოდ უბიძგა დიდებულებს რადიკალური აზრისკენ: თუ მეფე ვერ გვიცავს, იქნებ მეფე საერთოდ არ გვჭირდება.
0 Comment