შავი ზღვის სანაპიროზე, აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკაში მდებარე ქობულეთის მუნიციპალიტეტი საქართველოს ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ზღვისპირა კურორტია, რომელიც მნახველებს იზიდავს თავისი გრძელი ქვა-ქვიშიანი პლაჟით, სუბტროპიკული კლიმატითა და ცოცხალი ატმოსფეროთი. სანაპირო ზოლის ხიბლის გარდა, მუნიციპალიტეტი ვრცელდება თვალწარმტაც მთისწინეთსა და მთებში, რაც მრავალფეროვან ბუნებრივ სილამაზესა და ისტორიულ ძეგლებს გვთავაზობს.
ზოგადი მიმოხილვა
ქობულეთის მუნიციპალიტეტი ჩრდილოეთ აჭარის მნიშვნელოვანი ადმინისტრაციული ერთეულია, რომლის ცენტრია საკურორტო ქალაქი ქობულეთი. ის საქართველოს ერთ-ერთი მთავარი ტურისტული მიმართულებაა, განსაკუთრებით პოპულარული ოჯახებისთვის და პოსტსაბჭოთა ქვეყნებიდან ჩამოსული ვიზიტორებისთვის. მუნიციპალიტეტი გამოირჩევა ზღვისა და მთის კლიმატის უნიკალური კომბინაციით, რაც ხელს უწყობს მის მიმზიდველობას, როგორც სარეკრეაციო, ასევე სამკურნალო ადგილის. მისი ტერიტორია მოიცავს ქალაქური და სასოფლო დასახლებების ნაზავს, რომელიც აერთიანებს მრავალფეროვან ლანდშაფტს სანაპიროდან მცირე კავკასიონის მთისწინეთამდე.
გეოგრაფიული მდებარეობა
ქობულეთის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჩრდილოეთ ნაწილში, შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე. მას ჩრდილოეთით ესაზღვრება გურიის რეგიონის ოზურგეთის მუნიციპალიტეტი, სამხრეთით აჭარის ქედისა და შუახევის მუნიციპალიტეტები, ხოლო დასავლეთით მისი საზღვარი შავ ზღვაზე გადის. ადმინისტრაციული ცენტრი, ქალაქი ქობულეთი, უშუალოდ სანაპიროზე მდებარეობს. მუნიციპალიტეტის გეოგრაფია აღმოსავლეთით სანაპირო დაბლობიდან გადადის ბორცვებში და შემდეგ მესხეთის ქედის მთისწინეთში. მის ტერიტორიაზე რამდენიმე მდინარე მიედინება, მათ შორის კინტრიში და ჩაქვისწყალი. ქობულეთის კლიმატი არის ნოტიო სუბტროპიკული, დამახასიათებელი თბილი ზაფხულითა და რბილი ზამთრით. მუნიციპალიტეტში ასევე არის მნიშვნელოვანი დაცული ტერიტორიები, როგორიცაა კინტრიშის დაცული ლანდშაფტი და ქობულეთის აღკვეთილი, რომლებიც ინარჩუნებენ უნიკალურ ეკოსისტემებს, როგორიცაა ისპანის ტორფნარები.
ისტორია
ქობულეთის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიას ადამიანის დასახლების ხანგრძლივი ისტორია აქვს, არქეოლოგიური მტკიცებულებები ქვისა და ბრინჯაოს ხანით თარიღდება. ანტიკურ ხანაში ტერიტორია კოლხეთის სამეფოს ნაწილი იყო. შუა საუკუნეების განმავლობაში იგი ხშირად სადავო ტერიტორიას წარმოადგენდა ქართულ სამთავროებს შორის. XV-XVIII საუკუნეებში რეგიონი ხშირად დაპირისპირების საგანს წარმოადგენდა გურიის სამთავროსა და ოსმალეთის იმპერიას შორის, საბოლოოდ ოსმალეთის მმართველობის ქვეშ მოექცა. ამ პერიოდში ის ცნობილი იყო როგორც ჩურუქსუ. 1877-78 წლების რუსეთ-თურქეთის ომის შემდეგ ქობულეთი რუსეთის იმპერიის ნაწილი გახდა და ბათუმის ოლქში შევიდა. საბჭოთა პერიოდში ქობულეთს ოფიციალურად მიენიჭა კურორტის სტატუსი 1923 წელს და ქალაქის სტატუსი 1944 წელს, რა დროსაც ის შავი ზღვის მთავარ კურორტად იქცა. საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ იგი კვლავ პოპულარულ ტურისტულ ადგილად დარჩა. მუნიციპალიტეტში მრავალი ისტორიული და არქიტექტურული ძეგლია, მათ შორის პეტრას ციხე ციხისძირში და შუა საუკუნეების ხიდები, რაც მის მდიდარ და ზოგჯერ бурную წარსულს ასახავს.
მოსახლეობა
2014 წლის აღწერის მონაცემებით, ქობულეთის მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა შეადგენდა 74,794 ადამიანს. 2020 წლის უფრო ახალი შეფასებით კი მოსახლეობა დაახლოებით 104,013-ია. მოსახლეობა კონცენტრირებულია ქალაქ ქობულეთში და სანაპიროს გასწვრივ და დაბალ სიმაღლეებზე მდებარე უფრო დიდ სოფლებში. ეთნიკური შემადგენლობა უპირატესად ქართულია, მცირე პროცენტს შეადგენენ სხვა ეთნიკური ჯგუფები. რელიგიური შემადგენლობა ძირითადად მოიცავს საქართველოს მართლმადიდებელ ქრისტიანებსა და მუსლიმ ქართველებს, რაც ასახავს აჭარის მრავალფეროვან კულტურულ მემკვიდრეობას.
პოლიტიკა
ქობულეთის მუნიციპალიტეტს მართავენ ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები. წარმომადგენლობითი ორგანოა ქობულეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულო, რომელსაც მოსახლეობა ირჩევს ოთხი წლის ვადით. აღმასრულებელი ხელისუფლების მეთაურია ქობულეთის მუნიციპალიტეტის მერი, რომელიც ასევე ადგილობრივი პირდაპირი არჩევნების გზით ირჩევა. ამჟამინდელი მერი, რომელიც 2021 წლის ოქტომბერში აირჩიეს, არის ლევან ზოიძე პარტია „ქართული ოცნებიდან“. ადგილობრივი ხელისუფლება პასუხისმგებელია მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ადმინისტრირებაზე, საჯარო სერვისების მიწოდებაზე და ადგილობრივ ეკონომიკურ განვითარებაზე.
ადმინისტრაციული დაყოფა
ქობულეთის მუნიციპალიტეტი ადმინისტრაციულად იყოფა ერთ ქალაქად (ქობულეთი), ორ დაბად და 17 ადმინისტრაციულ ერთეულად, რომლებიც შეესაბამება სასოფლო თემებს. ეს ადმინისტრაციული ერთეულები მოიცავს სულ 48 სოფელს. ეს სტრუქტურა აადვილებს ადგილობრივ მმართველობასა და მუნიციპალიტეტის მრავალფეროვანი გეოგრაფიული ტერიტორიებისა და გაფანტული დასახლებების მართვას, ქალაქ ქობულეთის ურბანული ცენტრიდან მის შიდა რეგიონში მდებარე სასოფლო თემებამდე.
