მდინარე ბჟოლისხევი

მდინარე ბჟოლისხევი: ჭიათურის ხეობის ნაკადული

მდინარე ბჟოლისხევი არის მდინარე დასავლეთ საქართველოს იმერეთის რეგიონში, რომელიც ჭიათურის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება. ის არის მდინარე ყვირილას მარცხენა შენაკადი, რომელიც განთქმულია ღრმა ხეობის შექმნით, სადაც მანგანუმის მომპოვებელი ქალაქი ჭიათურა მდებარეობს. ბჟოლისხევი სათავეს იღებს რაჭხიას მასივის კალთებზე და მიედინება ვიწრო, ტყიან ხეობაში, სანამ ჭიათურის მიდამოებში ყვირილას შეუერთდება. მდინარე ამ რთული, ინდუსტრიული ლანდშაფტის დამახასიათებელი ნაწილია.

სახელი „ბჟოლისხევი“ მიუთითებს იმაზე, რომ მისი ხეობა ოდესღაც მდიდარი იყო ამ ხით. მიუხედავად იმისა, რომ რეგიონი ძლიერ არის განსაზღვრული მანგანუმის მოპოვების მემკვიდრეობით, მდინარის ხეობა ინარჩუნებს თავის ბუნებრივ სილამაზეს, განსაკუთრებით ზემო დინებაში. ის ტიპური სწრაფად მოედინება იმერული მდინარეა, რომელიც წვიმითა და მიწისქვეშა წყაროებით საზრდოობს.

ℹ️ ზოგადი ინფორმაცია

• მდინარის დასახელება: მდინარე ბჟოლისხევი
• მდებარეობა: ჭიათურის მუნიციპალიტეტი, იმერეთი, საქართველო.
• სიგრძე: 15 კმ
• აუზის ფართობი: 49 კმ²
• სათავე (წარმოშობა): რაჭხიას მასივი.
• შესართავი (სად ჩაედინება): მდინარე ყვირილას მარცხენა შენაკადი.

📍 გეოგრაფია და დინება

მდინარე ღრმა და ვიწრო ხეობას ქმნის ჭიათურის კირქვულ პლატოზე. მისი დინება ციცაბო და სწრაფია, კლდოვანი კალაპოტით. ის მიედინება ლანდშაფტში, რომელიც ერთდროულად ბუნებრივად დრამატული და საუკუნეზე მეტი ხნის სამთო საქმიანობით ძლიერ დაზარალებულია. კონტრასტი მწვანე, ტყიან გვერდითა ხეობებსა და ჭიათურის ინდუსტრიულ ინფრასტრუქტურას შორის თვალშისაცემია.

🌿 ბუნება და ეკოლოგია

ქალაქის პირდაპირი ზემოქმედებისგან მოშორებით, ბჟოლისხევის ხეობა მდიდარია ბიომრავალფეროვნებით. იგი დაფარულია შერეული ფოთლოვანი ტყეებით, მათ შორის რცხილით, მუხითა და წიფლით. მდინარის წყლის ხარისხზე გავლენა მოახდინა რეგიონში ისტორიულმა სამრეწველო საქმიანობამ, მაგრამ ის კვლავ ინარჩუნებს ადგილობრივ წყლის ეკოსისტემას.

🏛️ ისტორია და კულტურა

მდინარის ისტორია გადაჯაჭვულია ჭიათურის ისტორიასთან. მე-19 საუკუნის ბოლოს ყვირილას აუზში მანგანუმის უზარმაზარი მარაგების აღმოჩენამ ქალაქის სწრაფი განვითარება გამოიწვია. ჭიათურა ცნობილი გახდა საბჭოთა ეპოქის საბაგირო გზების ვრცელი ქსელით, რომელიც მადნის გადასაზიდად გამოიყენებოდა ღრმა მდინარის ხეობებზე, მათ შორის ბჟოლისხევის მსგავს მცირე ხეობებზე.

🚣 აქტივობები და ტურიზმი

• ინდუსტრიული ტურიზმი: ჭიათურა მსოფლიოში ცნობილი დანიშნულების ადგილია მათთვის, ვინც დაინტერესებულია საბჭოთა ეპოქის ინდუსტრიული არქიტექტურითა და მისი საკულტო, ხშირად დაზიანებული, საბაგირო სისტემით.
• ლაშქრობა: ჭიათურის გარშემო არსებული ხეობები და პლატოები, მათ შორის ბჟოლისხევის ხეობა, საინტერესო მარშრუტებს გვთავაზობს ლაშქრობისა და ურბანული კვლევისთვის.
• კაცხის სვეტი: მდინარე მდებარეობს ცნობილი კაცხის სვეტიდან, ბუნებრივი კირქვის მონოლითიდან, რომელზეც მონასტერია დაშენებული, მცირე სავალზე.

🛤️ ხელმისაწვდომობა

მდინარე მდებარეობს ქალაქ ჭიათურასა და მის შემოგარენში, რომელიც ხელმისაწვდომია გზით ზესტაფონიდან და იმერეთის სხვა ძირითადი ქალაქებიდან. მატარებელი ასევე აკავშირებს ჭიათურას მთავარ სარკინიგზო ხაზთან. ტერიტორია ხელმისაწვდომია მთელი წლის განმავლობაში.