ხერთვისის ციხე: ორი მდინარის უძლეველი მცველი
მდინარეების მტკვრისა და ფარავნის შესართავთან, მაღალ კლდოვან კონუსზე დიდებულად აღმართული ხერთვისი საქართველოს ერთ-ერთი უძველესი, ყველაზე დრამატული და კარგად შემონახული ციხე-სიმაგრეა. მისი ისტორია ლეგენდებშია გახვეული და მისი წარმოშობა, სავარაუდოდ, ალექსანდრე მაკედონელის დრომდე მიდის. თითქმის ორი ათასწლეულის განმავლობაში ეს მრისხანე სიმაგრე იცავდა ისტორიული მესხეთის რეგიონის კარიბჭეს, ისტორიის გაუთავებელი დინების მდუმარე მოწმე.
ხერთვისის ისტორია უზარმაზარია. ლეგენდის თანახმად, პირველი ციხე ალექსანდრე მაკედონელმა დაანგრია. ამჟამინდელი ნაგებობა X-XIV საუკუნეებით, საქართველოს ოქროს ხანით, თარიღდება, როდესაც ის სასიცოცხლო მნიშვნელობის სამეფო ციხე გახდა. მისი მდებარეობა სტრატეგიული გეოგრაფიის შედევრია. იგი სრულად დომინირებს მიმდებარე ხეობებზე, აკონტროლებს საქართველოს გულს ანატოლიასა და სამხრეთთან დამაკავშირებელ მთავარ მარშრუტებს. მას ფლობდნენ ქართველი მეფეები, ძლიერი ადგილობრივი ფეოდალები, ოსმალები და რუსები, თითოეული მათგანი აღიარებდა მის უზენაეს მნიშვნელობას.
ხერთვისში სტუმრობა დაუვიწყარი გამოცდილებაა. ციხე წარმოუდგენლად თვალწარმტაცია, მისი კოშკები და კედლები თითქოს ორგანულად იზრდება ვულკანური კლდიდან. შეგიძლიათ ახვიდეთ ციტადელში, დაათვალიეროთ სხვადასხვა დონე და გაისეირნოთ მის საბრძოლო ბილიკებზე. ქვემოთ ორი მდინარის შეხვედრისა და მიმდებარე ხეობის ხედები უბრალოდ სანახაობრივია.
ციხის კომპლექსი მოიცავს მძლავრ მთავარ კოშკს, უამრავ კოშკს, პატარა ეკლესიასა და მდინარისკენ მიმავალ საიდუმლო გვირაბს წყლისთვის. მისი შესანიშნავი მდგომარეობა საშუალებას გაძლევთ ნამდვილად იგრძნოთ შუა საუკუნეების ქართული ციხის ძლიერება. ხერთვისი არ არის მხოლოდ ნანგრევი; ეს არის ისტორიის ცოცხალი ნაწილი და საქართველოს თავდაცვითი არქიტექტურის ერთ-ერთი გვირგვინის ძვირფასი ქვა.
🗺️ გეოგრაფია და მდებარეობა
ზუსტი მდებარეობა:
ციხე მდებარეობს სამცხე-ჯავახეთში, ასპინძის მუნიციპალიტეტში, მდინარეების მტკვრისა და ფარავნის შესართავთან, მაღალ კლდოვან ბორცვზე.
სტრატეგიული განლაგება:
მისი მდებარეობა საქართველოში ერთ-ერთი ყველაზე სტრატეგიულია, რაც მას აბსოლუტურ კონტროლს ანიჭებს ორ მთავარ მდინარის ხეობასა და სამცხე-ჯავახეთის რეგიონის გულში მიმავალ მთავარ გზაზე.
კოორდინატები:
დაახლოებით 41.4786° ჩ.გ., 43.2858° ა.გ.
📖 ისტორია და წარსული
მშენებლობის თარიღი და წარმოშობა:
საქართველოს ერთ-ერთი უძველესი ციხე. მიუხედავად იმისა, რომ ლეგენდა მას ძვ.წ. IV საუკუნესთან აკავშირებს, პირველი დოკუმენტური ხსენება X-XI საუკუნეებიდანაა. დღეს შემორჩენილი ძირითადი ნაგებობები XIV საუკუნისაა.
ისტორიული როლი:
სასიცოცხლო სამეფო და მოგვიანებით ფეოდალური ციხე, რომელიც მესხეთის კარიბჭეს იცავდა. საუკუნეების განმავლობაში იყო მთავარი ადმინისტრაციული და სამხედრო ცენტრი. XVI საუკუნეში ოსმალებმა დაიპყრეს და XIX საუკუნეში საქართველოს დაუბრუნდა.
სტატუსი:
ეროვნული მნიშვნელობის ძეგლი, იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის კანდიდატი და საქართველოს ერთ-ერთი ყველაზე მონახულებადი ციხე.
🏗️ არქიტექტურა და დიზაინი
გამოყენებული მასალები:
ადგილობრივი თლილი ქვა.
ძირითადი მახასიათებლები:
- შესართავის მდებარეობა: ციხის დრამატული განლაგება ორი მდინარის შეხვედრის ადგილას მისი ყველაზე象징ური მახასიათებელია.
- ციტადელი და კოშკები: შედგება კარგად შემონახული ციტადელისგან დომინანტური მთავარი კოშკით და კედლებით გარშემორტყმული ქვედა ეზოსგან.
- საიდუმლო გვირაბი: კლდეში გამოკვეთილი გვირაბი ალყის დროს მდინარესთან მისასვლელს უზრუნველყოფდა.
უნიკალური ასპექტები:
მისი უკიდურესი სიძველე, ლეგენდარული ისტორია, დრამატული მდებარეობა და შესანიშნავი მდგომარეობა მას საქართველოს ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს და ვიზუალურად განსაცვიფრებელ ციხესიმაგრედ აქცევს.
🌟 კულტურული და ტურისტული მნიშვნელობა
象징ური ღირსშესანიშნაობა:
ხერთვისი საქართველოს ერთ-ერთი ყველაზე ფოტოგრაფირებადი და ცნობადი ციხე-სიმაგრეა.
მოგზაურობა დროში:
ციხე გთავაზობთ ხელშესახებ კავშირს საქართველოს ორი ათასი წლის ისტორიასთან.
🚶 როგორ მოვინახულოთ
სტუმრობისთვის საუკეთესო დრო:
ხელმისაწვდომი და ლამაზია მთელი წლის განმავლობაში.
ხელმისაწვდომობა:
ძალიან მარტივი. ციხე მდებარეობს პირდაპირ ახალციხე-ახალქალაქის მთავარი მაგისტრალის პირას. მოკლე, ციცაბო ასასვლელი მოასფალტებული ბილიკი შესასვლელამდე მიდის.
Leave a review