ჩილდირის ტბა (თურქეთი)

ჩილდირის ტბა: აღმოსავლეთ ანატოლიის დიდი ყინულოვანი ველი

თურქეთის აღმოსავლეთ ანატოლიის მაღალ პლატოებზე, საქართველოს საზღვართან ძალიან ახლოს, მდებარეობს ჩილდირის ტბა. ეს რეგიონის სიდიდით მეორე ტბაა და სრულიად განსხვავებულ გამოცდილებას გთავაზობთ ახლომდებარე ტყიანი ალპური ტბებისგან. ეს არის წყლის უზარმაზარი, ვრცელი სივრცე, რომელიც ფართო, უხეო აუზშია მოქცეული და ცნობილია თავისი მკაცრი ზამთრითა და უნიკალური ტრადიციებით. ქართველებისთვის ეს მომხიბლავი და ადვილად ხელმისაწვდომი ტრანსსასაზღვრო დანიშნულების ადგილია, განსაკუთრებით ზამთარში. ჩილდირის ტბის ნამდვილი მაგია ზამთრის სიღრმეში ვლინდება. არაღრმა მტკნარი ტბა მთლიანად იყინება და ყინულის მასიურ ველად იქცევა. ეს გაყინული სივრცე უნიკალური ადგილობრივი ტრადიციისთვის – ცხენებით შებმული მარხილებით (ტროიკებით) სეირნობისთვის – მოედნად იქცევა. ვრცელ, მდუმარე, გაყინულ ტბაზე სრიალი დაუვიწყარი გამოცდილებაა. ადგილობრივი მეთევზეები ასევე აგრძელებენ საქმიანობას, სქელ ყინულში ხვრელებს ჭრიან თევზის დასაჭერად. ჩილდირი გვაძლევს საშუალებას, ვნახოთ ექსტრემალურ სიცივესთან ადაპტირებული ცხოვრება და განვიცადოთ ნამდვილად უნიკალური ზამთრის საოცრებათა ქვეყანა.

იდენტიფიკაცია და მდებარეობა

• სახელწოდება: ჩილდირის ტბა (Çıldır Gölü).
• მდებარეობა:
  • ქვეყანა: თურქეთი
  • რეგიონი: აღმოსავლეთ ანატოლია
  • პროვინცია: არდაჰანი / ყარსი
• უახლოესი ძირითადი ღირსშესანიშნაობა/არეალი: საქართველოს საზღვართან ახლოს, კარწახთან.
• კოორდინატები: დაახლოებით 41.0500° ჩ.გ., 43.2500° ა.გ.

ფიზიკური მახასიათებლები

• ზედაპირის ფართობი: ძალიან დიდი, დაახლოებით 123 კვადრატული კილომეტრი.
• მაქსიმალური სიღრმე: დაახლოებით 15 მეტრი.
• სიმაღლე ზღვის დონიდან: მაღალი, დაახლოებით 1959 მეტრი.
• წყლის წყარო(ებ)ი: მთის ნაკადულები და თოვლის ნადნობი.
• წყლის ტიპი: მტკნარი.
• აუზის გეოლოგია: ტექტონიკური ტბა მაღალმთიან პლატოზე.

ეკოლოგიური ინფორმაცია

• ფლორა: გარემომცველი ლანდშაფტი მაღალმთიანი სტეპი და მდელოებია, ძალიან ცოტა ხეებით.
• ფაუნა: ცნობილია თავისი თევზით, განსაკუთრებით სარკისებრი კობრით, რომელსაც ზამთარში ყინულიდან იჭერენ.
• წყლის გამჭვირვალობა: საშუალო.
• უნიკალური ეკოლოგიური მახასიათებლები: მისი სრული გაყინვა ზამთარში უნიკალურ, დროებით ხმელეთის მსგავს გარემოს ქმნის.
• კონსერვაციული სტატუსი: მნიშვნელოვანი ეკოლოგიური ტერიტორია, თუმცა დიდი საერთაშორისო სტატუსების გარეშე.

ადამიანთან ურთიერთქმედება და მნიშვნელობა

• ისტორიული მნიშვნელობა: მდებარეობს ისტორიულად მნიშვნელოვან სასაზღვრო რეგიონში.
• მიმდინარე გამოყენება: ცნობილია ზამთრის ტურიზმით, მათ შორის ცხენებით შებმული მარხილებით სეირნობით და ყინულჭერით. ზაფხულში გამოიყენება ადგილობრივი რეკრეაციისა და თევზაობისთვის.
• გარემოსდაცვითი საკითხები: წყლის დონის მერყეობა და სოფლის მეურნეობიდან ჩამონადენი პოტენციური საზრუნავია.
• მართვისა და კონსერვაციის ძალისხმევა: ადგილობრივი ძალისხმევა მიმართულია მდგრადი ზამთრის ტურიზმის განვითარებისკენ.
• ადგილობრივი თემები: ზამთრის აქტივობები უნიკალური შემოსავლის წყაროა ადგილობრივი სოფლის მცხოვრებლებისთვის.

საინტერესო ან უნიკალური ფაქტები

• ის აღმოსავლეთ ანატოლიის სიდიდით მეორე ტბაა.
• გაყინულ ტბაზე ცხენებით შებმული მარხილებით სეირნობის ტრადიცია მისი ყველაზე ცნობილი ტურისტული ატრაქციონია.
• მეთევზეები თევზს ყინულში ამოჭრილი ხვრელებიდან იჭერენ, როდესაც ტბა 80 სმ სისქემდე იყინება.